Europees erfrecht, welk erfrecht geldt?

Heeft u bezit in andere landen in Europa, bijvoorbeeld een huis in Frankrijk of een bankrekening in Duitsland? Dan kan dit voor u – zeker als u wat ouder wordt – allerlei vragen oproepen. Wat gebeurt er namelijk met het huis als u overlijdt? En, hoe zit het dan met de kinderen? Het erfrecht is in het buitenland totaal anders dan in Nederland. In Nederland gaat bijvoorbeeld het huis automatisch over naar de langstlevende, en in Frankrijk naar de kinderen. Dat u dat goed beseft. Internationaal erfrecht ontrafelen was tot voorheen geen gemakkelijke taak. Na veel gepuzzel kwam er uiteindelijk een bepaald toepasselijk recht uit de bus. Sinds kort heeft u echter te maken met nieuwe, eenvoudigere regels rond uw nalatenschap: de Europese Erfrechtverordening.

Eén erfrecht voor alle landen binnen europa

Doordat steeds meer mensen emigreren binnen Europa of een huis hebben in een ander Europees land, heeft de Europese Unie (EU) de regels eenvoudiger gemaakt. Sinds 17 augustus 2015 geldt het erfrecht van een land ook voor bezit in andere landen binnen de EU (behalve Denemarken, Ierland en het Verenigd Koninkrijk). Dus er zijn niet langer meerdere rechtstelsels op één nalatenschap van toepassing.

Welk erfrecht geldt?

Welk erfrecht geldt voor uw nalatenschap, hangt af van:

Uw rechtskeuze

In uw testament kunt u kiezen voor het erfrecht van het land waarvan u de nationaliteit heeft. Bent u Nederlander? Dan kunt u in uw testament de rechtskeuze maken voor het Nederlands Erfrecht. Heeft u een dubbele nationaliteit? Dan maakt u een rechtskeuze voor één van deze landen. De rechtskeuze ziet dan op de gehele nalatenschap en is dan geldig voor alle landen binnen de EU (behalve genoemde uitgesloten landen). U kunt dus niet voor Nederlands recht kiezen als u niet de Nederlandse nationaliteit heeft.

Geen rechtskeuze

Maakt u geen rechtskeuze? Dan geldt automatisch het erfrecht van het land waar u woont. Dit is het land waarmee u op het moment van overlijden de meeste binding had, beoordeeld aan de hand van feitelijke omstandigheden (sociaal leven/ gezinsleven). Hoe lang en hoe vaak verbleef u in dat land? Of was u er alleen maar voor uw werk.

Als iemand regelmatig in meerdere landen verblijft, is het moeilijk vast te stellen waar de gewone verblijfplaats zich bevindt. Daarom heeft het de voorkeur om een rechtskeuze te doen.

Bezit buiten de lidstaten

Heeft u bezittingen in landen die niet vallen onder de Europese Erfrechtverordening, bijvoorbeeld Ierland of Verenigde Staten? Dan verschilt het per land welk erfrecht voor de nalatenschap geldt. Toch kan het dan ook zinvol zijn om een Nederlands testament op te stellen met een rechtskeuze voor Nederland. Baat het niet, het schaadt ook niet!

Fiscale aspecten

De nieuwe Europese erfrechtregels zijn uitdrukkelijk niet van toepassing op de fiscale gevolgen van het overlijden. Ieder land zal dus via eigen regels blijven bepalen of als gevolg van overlijden belasting (over dat vermogensbestanddeel) zal worden geheven.

Voordelen Europees erfrecht

  1. Eén testament voor uw hele nalatenschap, ook in andere EU-landen.
  2. Meer grip op wie uw bezit erft. Zo kunt u in een Nederlands testament vastleggen dat uw partner uw enige erfgenaam is.
  3. Niet alle landen kennen het geregistreerd partnerschap of homohuwelijk. Met een rechtskeuze voor Nederland in uw testament kunt u uw partner erfgenaam maken, ook in andere EU-landen.
  4. Eenvoudiger voor uw erfgenamen. Zij hoeven niet in alle gevallen meer naar notarissen in meerdere landen. Zij vragen na uw overlijden bij een Nederlandse notaris een Europese Verklaring van Erfrecht aan. Die is ook geldig in andere landen die zijn aangesloten.Ingewikkelde regelgeving en taalbarrières hoeven u er dus niet meer van te weerhouden om uw droomhuis in het buitenland te kopen. De nieuwe regelgeving maakt het voor u makkelijk om uw erfrecht via de Nederlandse notaris te regelen.

Een testament opmaken is een persoonlijke zaak. Iets wat u achter gesloten deuren en in een vertrouwde omgeving wilt bespreken en vastleggen. Waar nodig voorzien we u van advies. En uiteraard geven we u alle tijd en ruimte om uw (rechts)keuze weloverwogen te maken.

Wilt u hierover nader geïnformeerd worden? Neem dan contact met ons op (tel. 0180-616388).

Jos van Spreeuwel

Notariskantoor Van Spreeuwel

Bron: knb: Veranderingen per 17 augustus 2015 voor uw nalatenschap