Gerontofielen

De kinderen zagen hun vader in een paar jaar tijd sterk veranderen. Hun vader bleek een lichte vorm van dementie te hebben. Hij trouwde met zijn veel jongere werkster en het contact met de kinderen werd verbroken. Ze trouwden in gemeenschap van goederen. Alles werd dus gemeenschappelijk vermogen. Na het overlijden van vader kon de werkster zich al het vermogen toe-eigenen en de kinderen bleven met lege handen achter.

Het notariaat is niet de enige beroepsgroep die te maken krijgt met de vraag hoe om te gaan met financieel misbruik van ouderen. Hoe om te gaan met deze cliënt? Is het iemand die het snapt, of is er een vertegenwoordiger die zijn belangen behartigt. Ook de ambtenaar van de burgerlijke stand krijgt met soortgelijke situaties te maken.

Als iemand wil huwen en zich meldt bij het loket, dan is de ambtenaar verplicht te kijken of aan het vereiste van de wet is voldaan. Kan hij zijn wil verklaren en snapt hij de betekenis van zijn verklaring. “Ik wil trouwen. Ik geef het Ja-woord”. Dat is bij veel mensen wel het geval, maar bij mensen met een verstandelijke beperking zijn de ouders wel bezorgd over wat er gaat gebeuren en zullen ze de ambtenaar vragen of hij onderzoek wil doen of wellicht niet wil meewerken aan de totstandkoming van het huwelijk.

Ook zien we steeds meer dat er misbruik gemaakt wordt van “kwetsbare ouderen”, hoewel de term “misbruik” hier wat lastig is. Het kan zijn dat iemand die 80 is ernstig verliefd wordt op een jonge blom van 29. Dat is wel voor te stellen. Ook al gaan er dan misschien wel bellen rinkelen. Andersom kan het ook, dat jongeren verliefd worden op oude mensen en dan vooral op hun geld. Zij worden ook wel “Gerontofielen” genoemd. Mensen die rijk worden door te trouwen met oude rijke mensen.
Voor een ambtenaar van de burgerlijke stand is het uiterst moeilijk te beoordelen of er sprake is van wilsonbekwaamheid. Hij kan het niet aan iemands gezicht zien. Een huwelijksvoltrekking is een kort moment. Dat een huwelijk ook vergaande zakelijke gevolgen kan hebben, is waar men vaak niet bij stil staat. In dat korte moment is vader de helft van het vermogen kwijtgeraakt. Een ambtenaar zal er – als hij denkt te maken hebben met een kwetsbare oudere – misschien extra op moeten wijzen dat het verstandig is eerst met de notaris te gaan praten over bijvoorbeeld huwelijksvoorwaarden.

Kunnen de kinderen de gevolgen van het huwelijk van vader met zijn jonge blom voorkomen?
Gelukkig kan de rechter ingrijpen om het huwelijk nietig te verklaren als uit deskundigenrapporten blijkt dat vader op het moment dat hij het huwelijk ingelokt werd, al dement was en niet meer wilsbekwaam is. Het is dus verstandig om tijdig aan de bel te trekken na de diagnose dementie. Als een ambtenaar van de burgerlijke stand tijdig geïnformeerd wordt over de situatie, dan zal hij of zij de situatie nog zorgvuldiger beoordelen. De ambtenaar kan desnoods van tevoren deskundigen inroepen.
Voor ouders is het verstandig om op tijd maatregelen te nemen, bijvoorbeeld door het opmaken van een levenstestament. Dat kunt u niet vroeg genoeg in uw leven doen. Het levenstestament biedt u bescherming tegen financiële uitbuiting en met name voor het geval u kwetsbaar of wilsonbekwaam wordt. In het levenstestament krijgen de kinderen de bevoegdheid om namens vader op te treden en hem te beschermen tegen profiteurs en waar nodig beslissingen te nemen die aansluiten bij zijn wensen.
Voor een persoonlijk gesprek kunt u uiteraard contact opnemen met ons kantoor (tel. 0180-616388).

Jos van Spreeuwel
Notariskantoor Van Spreeuwel