Notaris Barendrecht » Kabinet maakt korte metten met schijnhuwelijken

Kabinet maakt korte metten met schijnhuwelijken

Dit artikel gaat over twee projectontwikkelaars die op kerstavond verliefd werden op elkaar. De één had zes panden in eigendom en de ander twee. Laten we zeggen, dat ze verliefd werden op elkaars panden. Fiscale liefde. Ze wilden dan ook op zeer korte termijn gaan trouwen.  Na de kerst was de liefde echter weer voorbij. Er ontstond een scheiding. Door de boedelmenging en vervolgens verdeling werd een van beide fiscaal onbelast eigenaar van alle panden.

U kunt het zich bijna niet voorstellen, maar toch heeft dit werkelijk plaatsgevonden tijdens de kerstdagen in 2013. Met een uitspraak van de rechter uit 1993 in de hand, mocht zelfs in het zicht van een scheiding een boedelmenging plaatsvinden, zodat belastingvrij de panden naar de ex-partner konden overgaan.

De Hoge Raad oordeelde in 2013 daar anders over. Zij vond het eendags-huwelijk toch van een zodanig korte duur dat zij er door heen prikte. Het werd als “fraus legis” bestempeld, met alle fiscale gevolgen van dien.

Vanaf 2018

Het wordt vanaf 1 januari 2018 een stuk moeilijker om vermogen te verschuiven door middel van een schijnhuwelijk of door middel van een schijn samenlevingscontract. Vanaf dit jaar betaalt de ontvangende eendagsman of -vrouw (veel) schenkbelasting. Hiermee maakt het kabinet korte metten met huwelijken die worden gesloten om belasting te ontwijken.

Wat is er veranderd?

Vanaf dit jaar leidt zowel het aangaan als het wijzigen van huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk tot heffing van schenkbelasting als het belang van een van de twee echtelieden in het totale vermogen wordt uitgebreid boven de 50%. Blijft u daaronder dan is er niets aan de hand, tenzij de Belastingdienst aantoont dat het hoofddoel van het huwelijk het ontgaan van schenk- of erfbelasting is. De bewijslast dat het huwelijk naar schone schijn is en slechts fiscale liefde, ligt bij de belastinginspecteur.

Grappig om te zien is dat een huwelijk op een bepaalde manier wordt benaderd door de Belastingdienst. Het lijkt erop dat de fiscus het huwelijk ziet als een fiscale truc. Dit leidt tot rare situaties. Hoe gaat de Belastingdienst dat aantonen? Bij de behandeling van de wet werd al gesproken over een zgn. knuffelkaart of het controleren van de tandenborstels. De inspecteur moet van heel goede huize komen om aan te tonen dat het doel van het huwelijk belastingontwijking was en dat het niet ging om liefde en trouw.

De mogelijkheid om te trouwen is een grondrecht.

Het sluiten van een huwelijk met het oog op vermogensrechtelijke, erfrechtelijke of fiscale gevolgen is niet ontoelaatbaar, wat anderen daarvan ook vinden. Zelfs als iemand van 90 jaar trouwt met zijn nicht van 27 jaar oud.

Schijnhuwelijken komen vooral aan de orde in vreemdelingenzaken. Slechts een keer – in bovengenoemde casus – is het voorgekomen dat de Hoge Raad de gewenste fiscale gevolgen van het huwelijk negeerde. Het zijn derhalve incidenten en de bewijslast van de Belastinginspecteur is erg zwaar. Bovendien worden dagelijks samenlevingscontracten gesloten om belastingvoordelen te behandelen.

Wat kan nog wel?

Langer getrouwde stellen mogen nog steeds hun huwelijksvoorwaarden die ooit zijn afgesloten wijzigen of opheffen om belasting te besparen, zelfs op hun sterfbed. Er vindt dan verschuiving van de vermogens plaats. Dit heeft geen gevolgen voor het schenkingsrecht en is niet belast, mits het belang van de partner maar niet groter wordt dan 50%. Dit is een gebruikelijke weg om erfbelasting te besparen.

Als u wilt weten wat in uw persoonlijke situatie verstandig is, dan breng ik dit graag in beeld en kan ik u hierbij adviseren. Ik bespreek graag de met u de mogelijkheden.

Mr A.W. van Spreeuwel

Notariskantoor Van Spreeuwel